پژوهش در دانشکده زمین شناسی

اعضاء هیئت علمی و دانشجویان دانشکده زمین شناسی در زمینه های مختلفی که در زندگی بشر بر روی کره زمین، محیط زیست و مهندسی حائز اهمیت هستند (از اکتشاف انرژی و مواد معدنی تا مخاطرات زمین شناسی، بررسی خواص مهندسی مصالح زمین شناسی، شناسایی منابع آب زیرزمینی و ...) در حال مطالعه و پژوهش می باشند. برخی از مهمترین پژوهش های جاری در دانشکده زمین شناسی عبارتند از:

• مخاطرات زمین شناسی در فضاهای زیرزمینی

• تخمین ویژگیهای مهندسی مواد و مصالح زمین شناسی

• ذخیره سازی زیرزمینی نفت و گاز؛

• بررسی مدلهای پیش بینی عملکرد ماشین های تونل بری؛

• ارزیابی کیفیت مخازن پرمین – تریاس در خلیج فارس؛

• خواص رسوبی و مخزنی سازندهای کژدمی و داریان در خلیج فارس؛

• مقایسه متالوژنی اصلی در سیستم کوهزایی هیمالیا-زاگرس

• آزمایشگاه تکتونیک– ساختمانی

• آزمایشگاه فسیل گیاهی

• آزمایشگاه فتوژئولوژی

• آزمایشگاه ژئوشیمی

• آزمایشگاه جدایش کانی           

• آزمایشگاه زمین­ شناسی اقتصادی

• آزمایشگاه زمین­ شناسی ساختمانی

• آزمایشگاه مینرالوگرافی

• آزمایشگاه زمین شناسی مهندسی

• آزمایشگاه سنگ­ شناسی (پتروگرافی)

• آزمایشگاه رسوب شناسی و سنگ شناسی رسوبی

• آزمایشگاه زمین شناسی فیزیکی

• آزمایشگاه سنگ­ شناسی میکروسکوپی

• کارگاه تهیه مقاطع نازک از سنگ و کانی

• آزمایشگاه پالینولوژی

• آزمایشگاه چینه شناسی و فسیل شناسی

• زمایشگاه کانی شناسی و سنگ شناسی

امکانات آزمایشگاهی

برخی از مهمترین ابزار و تجهیزات آزمایشگاهی در آزمایشگاههای دانشکده زمین شناسی عبارتند از: دستگاه طیف سنج اشعه ایکس (XRD)؛ میکروسکوپ الکترونی؛ دستگاه جذب اتمی؛ ابزار ویژه سنجش سایندگی ابزار حفاری؛ آزمون نفوذ برای تخمین غیر مستقیم مقاومت سنگ؛ سیستم بارگذاری ذرات کوچک و ..

نشریات علمی – پژوهشی

نشریه انگلیسی زبان Geopersia ، انتشارات دانشگاه تهران

موزه ها

تعریف موزه:

موزه مکانی است که آثار و نمونه‌ها و اطلاعات گوناگون مرتبط با موضوعات، فعالیت‌ها و دستاوردهای علمی فرهنگی و فناوری را به نمایندگی از جامعه گردآوری و حفاظت می‌کند و آنها را به صورت مجموعه های نمایشگاهی همراه با توضیحات لازم و با بکارگیری انواع شیوه های اطلاع رسانی و آرشیوهای اطلاعات علمی برای استفاده عموم ارائه می‌نماید تا بازدید کنندگان به فراخور نیاز، علاقه و سوابق علمی و حرفه ای خود از آنها بهره گیرند. 

افزون بر این موزه با برگزاری برنامه‌های متنوع علمی و آموزشی، زمینه ایجاد و اشاعه تفکر علمی را در جامعه فراهم می‌آورد. 

موزه زمین شناسی:

موزه های زمین‌شناسی بر خلاف سایر موزه‌ها که آثار و ساخته‌ها و دستاوردهای انسانی را به نمایش می‌گذارد، شامل مجموعه آثار طبیعی زمین شناسی است که دست بشر در خلق آنها دخالت نداشته است، و اگر قدمت سایر موزه‌ها به زمانهای باستانشناسی (حدود یک تا دو میلیون سال) می‌رسد مجموعة سنگی - فسیلی موزه های زمین شناسی به قدمت زمان شکل گیری زمین (حدود 5/4 میلیارد سال) بر می‌گردد و بدین لحاظ دارای ارزشهای والای علمی و تاریخی است که جذابیت خاص خود را در بین قشرهای مختلف جامعه دارا می‌باشد. 

موزه زمین شناسی دانشگاه تهران:

موزه زمین شناسی دانشگاه تهران، قدیمی ترین موزه علمی زمین شناسی است که پایه گذاری آن به دهه‌ی 1320 بر می‌گردد. از زمان تأسیس رشته علوم طبیعی در سال 1317 در دانشگاه تهران، اساتید وقت از جمله مرحوم دکتر یدالله سحابی و دکتر فریدون فرشاد و سایر همکاران خود، با گردآوری نمونه های مختلف سنگی- فسیلی ایران زمین و خرید تعدادی از نمونه‌ها از خارج از کشور بنیان موزه زمین شناسی دانشگاه تهران را بنا نهادند. از آن به بعد تاکنون جمع آوری نمونه‌ها توسط اساتید دیگر و دانشجویان تحصیلات تکمیلی به مرور بر غنای علمی این موزه افزوده و دائماً در حال تکمیل و افزایش می‌باشد. 

با توجه به تنوع بسیار زیاد سنگ شناسی ایران زمین و بیرون‌زدگی‌های خوب آن، بسیاری از محققین دانشگاه‌های دیگر دنیا از زمان تاسیس رشته زمین شناسی دانشگاه تهران و پس از شکل گیری سازمان زمین شناسی کشور تاکنون تحقیقات بسیار زیادی را در نقاط مختلف ایران زمین انجام داده اند که بخشی از نتایج آن به مرور در موزه زمین شناسی دانشگاه تهران گردآوری شده است. 

موزه زمین شناسی دانشگاه تهران دارای بیش از یکصد هزار نمونه های بسیار زیبای سنگی-کانی- فسیلی است که در دو بخش مجزا در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است: 

1. موزه تحقیقاتی: که شامل مجموعه های بسیار جالب و جذاب علمی از نقاط مختلف ایران زمین و سایر نقاط دنیاست که مورد عنایت و علاقه محققین زمین شناسی ایران و جهان می‌باشد. این نمونه‌ها در محل کنونی موزه قرار گرفته و شامل مجموعه‌های زیر می‌باشد. 

• مجموعه‌ی کانیها: شامل کانیهای سیلیکاته- اکسیدها – کربناتها- سولفیدها-سولفاتها- هالیدها و عناصر طبیعی خالص می‌باشد. 
• مجموعه سنگ‌های آذرین: که شامل تمامی انواع مختلف سنگ‌های آذرین اسیدی-متوسط-بازی و فوق بازی می‌گردد.
• مجموعه‌های رسوبی: که شامل تمامی انواع سنگ‌های رسوبی آواری- شیمیایی و بیوشیمیایی و همچنین ساختهای مختلف رسوبی می‌شود. 
• مجموعه سنگ‌های دگرگونی: که شامل تمامی انواع سنگ‌های دگرگونی در رخساره‌های مختلف دگرگونی می‌گردد. 
• مجموعه فسیلی: که شامل انواع مختلف فسیل‌های جانوری مهره داران و بی مهرگان و فسیل‌های گیاهی می‌شود.
• مجموعه ساخت‌های مختلف زمین شناسی: که شامل انواع چین‌ها و گسل‌های گوناگون می‌باشد. 
• مجموعه مولاژهای مختلف فسیلی و بلوری.
• علاوه بر مجموعه های فوق الذکر دو نمونه ارزشمند از سنگ‌های کره ماه نیز جزء بخشهای جذاب این موزه است.

۲. موزه‌ی آموزشی: شامل مجموعه های مختلف سنگی- فسیلی ایران زمین است که در راهروهای دانشکده و آزمایشگاه‌ها متمرکز بوده و مورد استفاده دانشجویان و سایر اقشار جامعه می‌باشد.