دومین جلسه هم‌اندیشی برگزاری ششمین جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان - science- دانشکدگان علوم
دومین جلسه هم‌اندیشی برای برگزاری ششمین جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان، با حضور مدیران دانشکده‌های علوم پایه دانشگاه‌های کشور (غیر از شهر تهران) در تاریخ ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ به میزبانی دانشکدگان علوم، به صورت مجازی، برگزار شد.
اولین جلسه، قبلاً با مشارکت مدیران دانشکده‌های علوم پایه شهر تهران به صورت حضوری برگزار شده بود.
در ابتدای جلسه دکتر ناصر غلامی، مدیر عامل بنیاد حامیان دانشگاه پس از معرفی جشنواره، گزارش جامعی از فعالیت‌های ارائه شده از سوی بنیاد علم و فناوری جمیلی و پنج جشنواره گذشته اندیشمندان و دانشمندان جوان ارائه کردند. بنا بر اظهارات ایشان، امسال نیز بر اساس تصمیم شورای سیاستگذاری جشنواره، متشکل از وزیر عتف، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، رؤسای دانشگاه‌های تهران، صنعتی شریف، شهید بهشتی و خوارزمی و تنی چند از پیشکسوتان علوم پایه، این جشنواره در ده برنامه با هماهنگی ستاد ملی علوم پایه کشور، با هدف ترویج علوم پایه و معرفی کاربردهای آن در زندگی مردم و نقش ان در رفاه جامعه برگزار خواهد شد. علاوه بر این موارد دکتر غلامی از انعقاد دو تفاهم نامه بین المللی با مؤسسات اکو و یونسکو خبر دادند.
در این جلسه که تعداد قابل توجهی از مدیران دانشکده‌های علوم پایه دانشگاه‌های کشور حضور داشتند، دکتر وحید نیکنام، رئیس دانشکدگان علوم با اشاره به اهمیت برگزاری این جلسات گفت: علوم پایه در کشور ما نیاز به توجه بیشتر دارد تا بتوان از طریق فعالیت‌های پژوهشی به ثروت‌آفرینی دست یافت. پیشرفت‌های سایر علوم، مدیون دستاوردهای ارزنده علوم پایه است و در این مورد می‌توان واکسن کرونا را مثال زد و نمی‌توان منکر این موضوع شد که پژوهش‌های علوم سلولی و مولکولی منجر به ساخت واکسن شده است.
دبیر ششمین جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان افزود: برای دست‌یابی به نتایج بهتر باید در علوم پایه سرمایه‌گذاری کرد و چالش‌های موجود را بررسی و در جهت رفع آن کوشید. ماهیت پژوهش‌های علوم پایه به دلیل لزوم امکانات سخت‌افزاری، مواد آزمایشگاهی و غیره هزینه بالایی دارد و نیازمند تأمین بودجه قابل توجه است.
دکتر نیکنام با اشاره به تشکیل ستاد ملی بزرگداشت سال بین المللی علوم پایه گفت: برای حمایت و معرفی علوم پایه اقداماتی انجام شده ولی نیازمند افق‌گشایی در سطح علوم پایه هستیم و اولویت‌گذاری باید به گونه‌ای باشد که به تقویت بیشتر این حوزه بیانجامد. وی با برشمردن همکاری و حمایت‌های بنیاد علم و فناوری جمیلی گفت: این بنیاد اهمیت علوم پایه را درک کرده و تاکنون نقشی بی‌بدیل برای حمایت و معرفی این حوزه ایفا کرده که امیدواریم با اقدامات بنیادی در بلند مدت به نتایج بسیار خوبی برسیم.
سپس مهندس ابراهیم جمیلی، رئیس هیأت امنای بنیاد علم و فناوری جمیلی، در سخنانی گفت: در جشنواره فقط به دنبال معرفی استادان و دانشجویان برگزیده نیستیم. جشنواره هدفش این است که این ایده‌پردازان را کشف کند، به جامعه بشناساند و به دنبال این است که چگونه می‌توان پل ارتباطی بین علوم پایه و مسئولان و تصمیم‌سازان برقرار کرد. این جلسه بهانه‌ای است برای شنیدن نظرات و پیشنهادات رؤسا و استادان حوزه علوم پایه کشور و اینکه چطور می‌توان به طور سیستماتیک ارتباط بین دانشکده‌های علوم پایه و جشنواره برقرار کرد.
مهندس جمیلی با اشاره به اهمیت علوم پایه و نقش آن در زندگی مردم گفت: انجمن‌های علمی و تشکل‌های علوم پایه که دانشجویان و استادان در آن فعالیت می‌کنند می‌توانند به عنوان سرمایه اصلی علوم پایه قرار گیرند و برای مورد توجه قرار گرفتن علوم پایه باید نقش فیزیک، شیمی، علوم زیستی و غیره و اثر مثبت آنها در زندگی تک تک افراد، برجسته شود. عمده پیشرفت‌هایی که انسان در طول قرن‌های گذشته داشته است، مرهون علوم پایه است و این موضوع مهم باید پر رنگ شود.
رئیس هیأت امنای بنیاد جمیلی تصریح کرد: برای بین‌المللی کردن این جشنواره می‌توان ضمن برقراری ارتباط با اساتید و دانشجویانی که مهاجرت کرده‌اند، از نقطه نظرات آنها در برگزاری جشنواره‌های بین‌المللی علوم پایه، استفاده کرد. باید تلاش کنیم جزو کشورهایی باشیم که علوم پایه مطرح دارند و به رتبه قابل قبولی در این زمینه برسیم.
در ادامه جلسه، دکتر مجید سلیمانی دامنه، معاون پژوهش و فناوری دانشکدگان علوم درباره بین‌المللی شدن جشنواره گفت: جشنواره از سال ۹۶ تاکنون دو رویکرد را دنبال کرده است. نخست، حمایت تشویقی و ترغیبی دانشمندان جوان در انجام پژوهش‌های بنیادی و عمیق و دوم، حمایت از پژوهش‌های توسعه‌ای و کاربردی در جهت توسعه دانش بنیان. هدف بعدی که انشاالله از ششمین جشنواره لحاظ خواهد شد، بحث حمایت از همکاری و پژوهش‌های بین‌المللی در راستای گسترش دیپلماسی علمی است. دیپلماسی علمی یکی از مؤلفه‌های قدرت نرم هر کشوری است. هرچه بتوانیم با زبان علم با دنیا صحبت کنیم، و نماینده ما، علم کشورمان باشد، به نفع همه است. اینکه چه پیامی از کشور ما به دنیا مخابره می‌شود، تعیین‌کننده است. غیر از دیپلماسی علمی، بحث استفاده از توان ایرانیان مقیم خارج، بسیار مهم است. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز چند سالی است که آئین‌نامه ای در این راستا تدوین نموده است. در واقع، بدنه علمی و اجرایی کشور هم به این مسئله پی برده است که بهتر است از ظرفیت ایرانیان مقیم خارج از کشور استفاده شود.
دکتر سلیمانی دامنه افزود، رویکرد ویژه جشنواره پیش رو، هوش مصنوعی است، که انتخاب آن هوشمندانه است. در بعضی رشته‌ها که قدمت زیادی دارند شاید رقابت با دنیا برایمان مقداری سخت باشد، ولی در رشته‌هایی مثل علوم داده و هوش مصنوعی، عمده کشورها در آغاز یا میانه راه هستند، و اگر سرمایه‌گذاری بیشتری داشته باشیم، شانس اینکه بتوانیم در سطوح اول دنیا قرار بگیریم، بسیار بالاست. تقویت ارتباطات بین‌المللی می‌تواند کمک کند تا این دانش جدید را با عمق و محتوای بیشتری به کشور بیاوریم. ظرفیت و امکانات بخش دولتی در این راستا ناکافی است و راهی جز رفتن به سمت بخش خصوصی نداریم. اگر بخش خصوصی قدمی در این راستا برداشته است، باید دستشان را بفشاریم و امکاناتی که بخش دولتی دارد را در اختیار بخش خصوصی بگذاریم تا ارتباطات بین‌المللی را توسعه دهیم.
در این جلسه که با حضور تعدادی از مدیران دانشکده‌های علوم پایه کشور برگزار شد، دکتر علیرضا ساری، استاد دانشکده زیست‌شناسی و رئیس کمیته داوری علمی جشنواره، از اعضای هیأت علمی و مدیران علوم پایه کشور برای مشارکت هر چه بیشتر در جشنواره دعوت نمودند. ایشان نوید جشنواره‌ای درخشان، سطح بالا و مؤثر با مشارکت بیشتر و استفاده از نظرات و پیشنهادات صاحب نظران علوم پایه را دادند.
در بخش بحث آزاد این جلسه حدود ۱۵۰ دقیقه‌ای، پیشنهادات و نظراتی از سوی برخی از مدیران مدعو ارائه شد که می‌توان به لزوم توجه کافی به هر دو جنبه نظری (بنیادی) و کاربردی تحقیقات علوم پایه، تقویت هر دو حوزه، گذاشتن توان اجرایی و فکری برای بهبود جایگاه ملی و بین المللی علوم پایه، به عنوان موتور محرکه و سرچشمه علم و فناوری، و شتاب‌دهنده سایر علوم، نام برد.
