کتاب آنالیز زمین شناسی مغزه ها، نوشته دکتر وحید توکلی، عضو هیأت علمی دانشکده زمین شناسی پردیس علوم دانشگاه تهران، از سوی انتشارات اشپرینگر منتشر شد.

کتاب آنالیز زمین‌شناسی مغزه‌ها مراحل مطالعات زمین‌شناسی را بر روی نمونه‌های سنگی به دست آمده از مخازن هیدروکربنی تشریح می‌نماید و به چگونگی تجزیه و تحلیل این نتایج می‌پردازد. این کتاب حاصل ده سال تجربیات دانشگاهی و صنعتی نویسنده از آنالیز نمونه سنگ‌های مخازن کشور بوده و اولین کتاب در خصوص این موضوع در جامعه علمی جهانی محسوب می‌گردد. مثال های جدید ارائه شده در این کتاب همگی از ایران بوده و توانمندیهای کشور را در خصوص آنالیز زمین‌شناسی نمونه‌های به دست آمده از مخازن هیدروکربنی نشان می‌دهد.

کتاب با مقدمه‌ای بر چرایی آنالیزهای مغزه آغاز می‌گردد و سپس به طور تخصصی فرآیند آماده‌سازی نمونه‌ها را جهت مطالعات زمین‌شناسی مخازن بیان می‌کند. در ادامه تجزیه و تحلیل نمونه‌ها در دوبخش میکروسکوپی و ماکروسکوپی شرح داده می‌شود. در بخش میکروسکوپی، آخرین یافته‌ها در خصوص برداشت داده‌ها و کاربرد مطالعات مقاطع نازک زمین‌شناسی، میکروسکوپ الکترونی، پراش اشعه ایکس و آنالیز عنصری نمونه‌ها شرح داده می‌شود. در بخش ماکروسکوپی، چگونگی مطالعات نمونه سنگ‌های به دست آمده از مخزن به صورت دیداری مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این بخش به مطالعات توموگرافی مغزه‌ها، رسم ستون داده‌های چاه، مطالعات شکستگی‌ها، بررسی تغییرات سطح آب دریای پیشین (چینه‌نگاری سکانسی) و زون‌بندی مخزنی پرداخته می‌شود. در بخش ژئوشیمی، مطالعات ایزوتوپهای پایدار و ناپایدار، آنالیز عنصری و ژئوشیمی عنصر اورانیوم و کاربرد آنان در توسعه مخازن هیدروکربنی بحث می‌گردد. در نهایت با تلفیق مطالعات مغزه، داده‌های مهندسی مخزن و نمودارهای چاه‌پیمایی، چگونگی توصیف کلی مخزن بیان شده و تلفیق داده‌ها مقدار دقیق حجم برجای مخزن را نشان می‌دهد.