لینک سخنرانی: skyroom.online/ch/sci-ut/pm

خلاصه سخنرانی: 

تولید بافتها و اندامهای جایگزین

تقاضای پیوسته به منظور دریافت بافتها و اندامهای جایگزین به دلایلی از جمله بیماریها، حوادث و پیری همواره در جوامع بشری وجود داشته است. لکن در نیم قرن اخیر به دلیل افزایش امید به زندگی و به تبع آن افزایش جمعیت سالمند، همچنین به دلیل افزایش رفاه جوامع و توجه بیشتر به سلامت، این تقاضا با رشد بیشتری روبرو بوده است.

سه فرآیند 1- ترانسپلنت بافت از فرد دهنده به فرد گیرنده، 2- تولید ایمپلنتهای دائمی و 3- تولید محصولات مهندسی بافت به صورت موازی به این تقاضای روز افزون پاسخ می دهند. در فرآیند اول نگرانیهایی از منظر احتمال انتقال بیماری بین فرد دهنده و گیرنده بافت و رد پیوند و همچنین هزینه های گزاف خرید بافت و اندام، به عنوان عوامل بازدارنده به حساب می آیند. تولید ایمپلنتهای دائمی از جنبه های آلیاژهای مناسبتر و ارگونومی طبیعی تر در حال توسعه است ولیکن فرآیندهای تولید شخصی شده ایمپلنتهای دائمی بسیار هزینه بر است.

تفاوت اصلی محصولات مهندسی بافت با ایمپلنتهای دائمی در زنده و پویا بودن محصولات مهندسی بافت و زیست تخریب پذیری و جایگزینی آن با بافت طبیعی و قابل ترمیم بدن است درحالیکه ایمپلنتهای دائمی معمولا از موادی ساخته می شوند که در محیط فیزیولوژیک بدن، هیچ واکنشی نداشته باشند و تغییر ماهیت ندهند.

مهندسی بافت درواقع یک مهندسی معکوس است و سعی دارد در بهترین حالت، بافتی مشابه بافت طبیعی بدن تولید نماید.

مهندسی بافت دارای سه پایه اصلی سلول، بستر و عوامل القایی است. تقریبا از همه انواع سلولهای دیپلوئید در مهندسی بافت استفاده می شود. استفاده از سلولهای بنیادی در مهندسی بافت به دلیل توانایی مناسب این سلولها در تکثیر زیاد و تمایز دلخواه، رو به افزایش است. یک نکته مهم، توجه به ارتباطات بین سلولی و هم افزایی عملکردی مجموعه سلولها است که به ایجاد همگرایی و همکاری بین آنها می انجامد و یک بافت منسجم و پویا را ایجاد می نماید.

بستر در مهندسی بافت هم به عنوان محل چسبیدن سلولها عمل می کند و هم با توجه به خواص بیوشیمیایی، بیوفیزیکی و توپولوژیکی، می تواند تاثیرات جدی در تمایز و تکثیر سلولها و شکل دهی به بافت داشته باشد. در مهندسی بافت از انواع مواد زیست سازگار و زیست تخریب پذیر، داربستهای متخلخل که دارای شبیه ترین خواص به ECM بافت هدف هستند، تولید می شود. با استفاده از روشهای متنوع، داربستهای رشته ای، هیدروژلی، قالبی و ...بدست می آید.

عوامل القایی متنوع و فراوانی با هدف کمک به چسبیدن، تکثیر و تمایز سلولها در مهندسی بافت استفاده می شود که در در دو گروه عمده مواد القایی (مانند نانوذرات سرامیکی و فلزی، متابولیتهای ثانویه میکروبی و گیاهی، اسیدهای نوکلئیک مداخله گر و هورمونها و آنزیمها) و انرژیهای القایی (مانند انرژی مکانیکی، انرژی الکتریکی و انرژی نورانی) طبقه بندی می شوند.

درمجموع، فرآیند تولید محصولات از طریق صنعت مهندسی بافت طی 3 دهه اخیر شتاب چشمگیری داشته و هم اکنون گردش مالی سالانه حدود 12 میلیادر دلار دارد و نرخ رشد مرکب سالانه آن تا یک دهه آینده حدود 12 درصد پیش بینی می شود.

فیلم سخنرانی