لینک سخنرانی: https://www.skyroom.online/ch/sci-ut/pm

پوستر سخنرانی

خلاصه سخنرانی:

دکتر عباس‌علی صابری، عضو هیأت علمی دانشکدگان علوم، هفتم مهرماه ۱۴۰۰ با موضوع «نظریه‌ای برای سطح آب اقیانوس بر روی مریخ در گذشته‌های دور»  سخنرانی کرد.

 دکتر صابری در سخنرانی خود به شواهدی مبنی بر وجود آب بر روی سطح مریخ اشاره کرد و گفت: «شباهت مریخ و سیاره زمین بسیار زیاد است،از جمله اینکه هر دوالگوی مشابهی از توزیع دوقله‌ا‌‌ی از  برآمدگی‌ها و فرورفتگی‌ها را نشان می‌دهند».

پژوهشگر دانشکدکان علوم با اشاره به موضوع دوگانگی مریخ افزود: «این مشاهده بر روی زمین، نتیجه‌ای است از وجود آب، و بر روی مریخ نتیجه‌ای از تمایز بارز بین نیم‌کره‌ شمالی و جنوبی است که به «دوگانگی مریخ» معروف است. این دوگانگی به‌صورت توزیع قله‌های مرتفع با حفره‌های عظیم در نیم‌کره‌ی جنوبی، و زمین‌های پست و وسیع در نیم‌کره‌ شمالی نمود پیدا می‌کند».

دکتر صابری افزود: «دلایل وجود این دوگانگی بر روی مریخ هنوز شناخته‌شده نیست، ولی نظریه‌های متنوعی برای توضیح آن ارایه شده که یکی از این نظریه‌ها بر اساس وجود یک اقیانوس عظیم در میلیاردها سال پیش بر روی مریخ است که تمام وسعت نیم‌کره‌ شمالی را پوشانده بوده است. بهترین شاهد بر این مدعا، مشاهده‌ الگوهایی شبیه به رد نوار ساحلی یا رودهای بلندی است که گاه تا هزاران کیلومتر در مرز دو نیم‌کره قابل ردگیری هستند. اما مطالعات بعدی با مشاهده‌ اختلاف ارتفاع بزرگ از مرتبه‌ چندین هزارمتر در طول این نوارها، امکان توصیف آن‌ها را به‌عنوان خطوط ساحلی نامحتمل ساختند. چراکه یک خط ساحلی می‌بایست بر روی یک سطح هم‌پتانسیل گرانشی باشد و وجود اختلاف ارتفاع زیاد با این فرض در تضاد است. این اختلاف نظرها هم‌چنان بحث داغ مطالعات کنونی بر روی مریخ است».

استاد دانشکده فیزیک دانشکدگان علوم در ادامه گفت: «پژوهشگران با نگاشت توپوگرافی سطح مریخ به مدل تراوش و مقایسه‌ نتایج آن با تحلیل مشابه بر روی کره‌ زمین، به شباهت‌های اساسی و غیرمنتظره‌ای بین مریخ و زمین دست یافته‌ اند».

 طبق این مطالعه  که توسط دکتر صابری انجام شده به احتمال زیاد نیمکره‌ شمالی مریخ پوشیده از اقیانوسی عظیم از آب بوده است که اتفاقا حدود ۷۱ درصد از سطح کل مریخ را دربر گرفته بوده است؛ دقیقا شبیه آنچه در زمین اتفاق افتاده است. یکی از مزایای این مطالعه این است که با ارایه‌ شواهد بسیار، قادر به تعیین سطح آب در گذشته‌های دور بر روی مریخ است که در مطالعات متنوع توسط پژوهشگران دنیا اختلافی از مرتبه‌ چندین هزار متر در تخمین سطح آب بر روی مریخ بوده است.

 مطالعه دکتر عباس‌علی صابری در زمینه وجود آب در مریخ در مجله‌ بسیار معتبر (The Astrophysical Journal Letters) منتشر شده است که به‌عنوان خبر ویژه توسط انجمن نجوم آمریکا نیز هایلایت شد.

فیلم سخنرانی